04 paź Szkody osobowe – praktyczne informacje
Szkody na osobie obejmują uszczerbki wynikające z uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia, pozbawienia życia oraz naruszenia innych dóbr osobistych człowieka. Kodeks cywilny w art. 445 normuje możliwości roszczeń w sytuacji uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia osób poszkodowanych będącej następstwem wypadków komunikacyjnych w formie zadośćuczynienia, którym jest jednokrotna wypłata odszkodowawcza.
Istnieją dwie okoliczności, w których ubezpieczyciel jest zobligowany wypłacić odszkodowanie za szkody na osobie:
osoby, które poprzez wypadek doświadczyły uszkodzeń ciała – świadczenia wypłacane poszkodowanemu,
zgon poszkodowanego – świadczenia wypłacane najbliższym zmarłego.
W nawiązaniu do roszczenia związanego ze „zgonem poszkodowanego” należy podkreślić istotną zmianę Kodeksu Cywilnego z dnia 13 maja 2008 r. o zmianie ustawy kodeks cywilny i niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 116, poz. 731), spowodowała ona rozszerzenie katalogu świadczeń należnych najbliższym członkom rodziny zmarłego.. Zgodnie z art. 446 § 4. k.c.: „Sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę”.
Nowelizacja Kodeksu Cywilnego pozwala na dochodzenie roszczeń przez członków rodziny zmarłego w związku ze zgonem pokrzywdzonego. Wyrównuje stratę niemajątkową – uczucie pustki, smutku, udręki po utracie najbliższych, co wcześniej nie było możliwe.
Zgodnie z kodeksem pod pojęciem szkody osobowej rozumie się:
- Obrażenia na ciele lub spowodowanie uszczerbku na zdrowiu,
- Następstwo śmierci pokrzywdzonego,
- Świadome naruszenie dóbr osobistych,
- Zadośćuczynienie pieniężne za szkody niematerialne
Katalog świadczeń przysługujących poszkodowanemu w następstwie szkody osobowej jest uzależniony od stanu faktycznego i może obejmować swoim zakresem :
- zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, które jest świadczeniem jednorazowym, pieniężnym i mającym stanowić sposób złagodzenia cierpień fizycznych i psychicznych poszkodowanego (art. 445 k.c. w związku z 444 k.c.);
- zwrot wszelkich kosztów związanych z wypadkiem tj. kosztów związanych z leczeniem i rehabilitacją oraz lepszym odżywianiem poszkodowanego, opieką nad poszkodowanym, transportu poszkodowanego i jego bliskich, adaptacji mieszkania stosownie do potrzeb poszkodowanego, a także przygotowania go do wykonywania nowego zawodu (art. 444 § 1 k.c.);
- rentę uzupełniającą, która ma stanowić wyrównanie różnicy w dochodach osiąganych przez poszkodowanego przed wypadkiem w stosunku do dochodów uzyskiwanych przez niego po wypadku (art. 444 § 2 k.c.);
- jednorazowe odszkodowanie (tzw. kapitalizacja renty), które jest uzasadniona w szczególności gdy poszkodowany w następstwie wypadku stał się inwalidą, a jednorazowe świadczenie umożliwi mu wykonywanie innego zawodu, czy też rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej, przy czym jeżeli poszkodowany korzysta z tego świadczenia traci prawo do renty uzupełniającej (art. 447 k.c.);
- rentę na zwiększone potrzeby polegająca na zapewnieniu poszkodowanemu środków potrzebnych do poprawy stanu jego stanu zdrowia po wypadku, a związanych z jego leczeniem i rehabilitacją, lepszym odżywianiem oraz sprawowaną nad nim opieką (art. 444 § 2 k.c.);
- oraz w przypadkach, krótszych okresów niesprawności po wypadku skutkujących niemożnością wykonywania pracy (prowadzenia działalności) zwrot utraconych zarobków (art. 361 k.c.).